Socrates in Nootdorp:
La Scuola, de academie voor levenskunst, vind je in Nootdorp, tussen Delft en Den Haag. Net als de filosoof Socrates -heel lang geleden- wil de academie aandacht voor de vraag: ‘hoe leef je een goed leven?’.
Erik Pool en Ria Pool Meeuwsen zijn de initiatiefnemers van La Scuola. Hun woonhuis, dat ook dienst doet als werkruimte, ligt in een prachtig park. De ruime villa’s zijn modern van stijl en gebouwd van duurzame materialen. De eerste indruk is: hier is het goede leven aanschouwelijk gemaakt.
Haast, geen tijd
De academie is een ontmoetingsplek en een vrijplaats voor het goede gesprek. Ria en Erik vertellen er met gedrevenheid en enthousiasme over. Ze zitten op het puntje van de stoel en onderstrepen hun woorden met Italiaanse gebaren. De serieuze en professionele toon wordt regelmatig afgewisseld met een grap of relativering.
Erik: “De activiteiten bij La Scuola zijn serious business, maar de boog kan niet altijd gespannen staan. We maken ook plezier, we eten lekker en we schenken een goed glas wijn. We vieren hier het leven ook door letterlijk en figuurlijk de tong te prikkelen.”
“Onze drijfveer is gelegenheid bieden om weer aandacht te besteden aan jezelf en anderen. We stimuleren en faciliteren dat. Er zijn tegenwoordig te weinig momenten voor een goed gesprek, verdieping, ontmoeting en stilte. Daar hebben we zelf behoefte aan en we bespeuren dat gemis ook bij anderen. Er gaat zoveel energie zitten in werk, carrière, geld, de krant, het voetbalveld, agenda’s… We hebben haast, geen tijd.”
Ria: “Levenskunst kun je ook zien als ‘stilstaan bij het leven’. Wat is voor jou echt belangrijk? Hoe ga je om met je tijd? Wat beweegt je bij het maken van keuzes? Wat zijn je drijfveren? Dat zijn lastige vragen. Als je het antwoord weet op de vraag wat levenskunst is, dan heb je ook de clou voor ‘het goede leven’ te pakken. Wij zien het doorgronden en eigen maken van levenskunst als een voortdurende zoektocht.”
Werkwijze
Op een lange, houten tafel in de werkruimte liggen brochures, flyers en foto’s. Ze nodigen allemaal uit tot een bezoek aan de levenskunstacademie.
Ria: “We organiseren bij La Scuola gesprekken en workshops. Dat doen we in allerlei vormen, ook buiten de deur. Soms is het een reis van een paar dagen naar Limburg of Toscane, soms zijn het workshops over emoties of afscheid nemen, het schrijven van autobiografische teksten of het ontwerpen van je ideale huis als metafoor voor het vormgeven van je eigen leven. We gaan ook het land in en organiseren lezingen, socratische gesprekken en muzikale sing-ins. Bovendien zijn we online actief, vooral via de sociale media. Alles is erop gericht om mensen weer met elkaar in gesprek te brengen.”
Erik: “We nodigen mensen overigens nooit uit onder het motto: kom eens praten over het goede leven. We vragen: wat vind jij van vriendschap, of hoe zit het met de rust en onrust in jouw leven? Mensen herkennen daar iets in en het refereert aan ervaringen die mooi zijn, of juist pijn blootleggen.”
Rauwe rafelranden
Het leven is helemaal niet zo goed. Kijk om je heen: er vindt op grote schaal onrecht plaats. We stelen, bedriegen, liegen. En er is veel ongeluk, verdriet over dood en verbroken relaties. Is daar ook aandacht voor?
Ria: “Natuurlijk. We praten hier over het volledige leven. Iedereen weet dat er ook rauwe kanten aan zitten. Het goede leven is niet optimaal, perfect en glanzend. We praten niet over een leven waar niets aan mankeert.”
Erik: “Een gemis of probleem of een stil verlangen is naast nieuwsgierigheid vaak een reden om bij ons aankloppen. Het goede leven is geen vaststaand feit, of iets dat je bij de bakker kunt halen. Het is een ideaal waar je zelf aan moet werken, juist als je het moeilijk hebt. Niets is helemaal schoon, of helemaal goed. Rafelranden en moeilijke ervaringen zetten je in beweging.”
Ria: “De tragiek van het leven is de moeite waard om bij stil te staan, omdat in die tragiek ook heel veel berusting en schoonheid loskomt. Humor laat beide kanten prachtig zien. Dus ja, er wordt hier ook veel gelachen. We luisteren aandachtig naar elkaar en stellen geïnteresseerde vragen. Zo proberen we de essentie van het goede leven te begrijpen. Natuurlijk is er geen pasklaar antwoord, maar iedere vraag kan je wel een stapje verder brengen in je eigen zoektocht.”
Heilige Graal
Het speuren naar gezondheid, liefde en geluk is van alle tijden. Filosofen, kunstenaars en schrijvers duiken er al eeuwen diep in, van de Bijbel tot ‘Don Quichotte’, van Tolkiens ‘In de ban van de ring’ tot een film als ‘The Truman Show’. En dan waren er nog de middeleeuwse ridders die op zoek gingen naar de Graal. Is het goede leven een utopie?
Erik: “De mythe van de Heilige Graal, net als die andere voorbeelden, gaat over de zoektocht naar het goede leven. Die queeste komt steeds op hetzelfde neer: ‘Wat doen we hier op deze wereld en hoe maken we er het beste van?’ Het begrip ‘het goede leven’ komt uit de historische bronnen van de oude filosofie. Daar putten we uit, omdat er zoveel wijsheid in zit.”
Ria: “Mensen komen hier omdat ze een klassiek verlangen delen, namelijk de wens om meer uit het leven te halen, er bewuster mee om te gaan, het goed te hebben. De vraag is hoe we elkaar daarbij kunnen helpen. Hoe leven we goed samen? Het draait niet om de oplossing, maar om de weg er naar toe…”
download de gehele tekst of bekijk de kennismakingsfilm
Gerard Oonk, november 2014
